Beletrystyka - utwory literatury pięknej, obejmujące powieści, nowele, opowiadania.
Bibliofil – miłośnik, znawca i zbieracz rzadkich i cennych książek.
Bibliografia - uporządkowany spis dokumentów dobranych według określonych kryteriów, pełniący funkcję informacyjną.
Biblioteka - zbiór książek i innych materiałów źródłowych (księgozbiór).
Biblioteka Aleksandryjska – największa i najbogatsza biblioteka świata starożytnego.
Biblioteka Jagiellońska – główna biblioteka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Biblioterapia - terapia poprzez czytanie.
Biografia autora - informacja o życiu i twórczości autora książki.
Bookcrossing - idea nieodpłatnego przekazywania książek poprzez pozostawianie ich w miejscach publicznych, jak również w miejscach celowo utworzonych tzw. półkach bookcrossingowych.
Budowa ksiązki - prezentacja multimedialna.
D
Dane biblioteczne o książce - dane o książce, wypisane ze strony tytułowej i metryczki w odpowiednie miejsca karty katalogowej.
E
Ekslibris - artystycznie skomponowany znak własnościowy książki z nazwiskiem i symbolicznym elementem graficznym właściciela lub nazwą instytucji, odbity na kartce przyklejanej na wewnętrzną stronę okładki.
Encyklopedia - wydawnictwo naukowe lub popularnonaukowe zawierające zbiór wiadomości ze wszystkich dziedzin wiedzy lub jednej dyscypliny, uporządkowanych najczęściej alfabetycznie.
Errata - wykaz błędów i pomyłek dostrzeżonych w książce w trakcie druku lub bezpośrednio po jej wydrukowaniu, dołączony do każdego egzemplarza nakładu, najczęściej w postaci oddzielnej kartki.
F
H
I
Indeks, skorowidz - alfabetyczny wykaz terminów, spis nazwisk, haseł występujących w danej książce.
Inicjał - litera rozpoczynająca rozdział lub wydzielone części tekstu, która z całości wyróżnia się wielkością, kształtem, kolorem lub ozdobami.
Inkunabuły - najwcześniejsze druki, powstałe przed 1501, których wygląd zewnętrzny naśladował książki rękopiśmienne.
K
Karta tytułowa - podaje podstawowe informacje o książce: autora, tytuł, nazwiska współtwórców, adres wydawniczy.
Kartoteka - uporządkowany zbiór kart informacyjnych ułożonych według określonych kryteriów, zawierających opis fragmentu książki lub artykułu z czasopisma.
Kartoteka osobowa - kartoteka zawierająca zbiór kart informacyjnych o znaczących postaciach w układzie alfabetycznym.
Kartoteka zagadnieniowa - kartoteka zawierająca zbiór kart informacyjnych o piśmiennictwie dotyczącym określonych tematyk.
Katalog - spis przedmiotów (dokumentów) jednego rodzaju, dokonany według określonej zasady.
Katalog biblioteczny - opisy książek i innych dokumentów gromadzonych w bibliotece na kartach katalogowych, uporządkowanych w sposób ułatwiający ich wyszukiwanie (alfabetyczny, tytułowy, przedmiotowy, rzeczowy).
Katalog alfabetyczny - zbiór kart katalogowych ułożonych według nazwiska autora; w przypadku pracy zbiorowej o miejscu karty decyduje tytuł książki.
Katalog komputerowy – katalog biblioteczny opracowany w programie komputerowym i udostępniony w systemie.
Katalog przedmiotowy – szereguje opisy katalogowe dokumentów według haseł przedmiotowych charakteryzujących tematykę dzieła.
Katalog tytułowy – zbiór kart katalogowych ułożonych alfabetycznie według tytułów dzieł.
Kodeks – jedna z form książki. Jest to zbiór kart złączonych (szytych, klejonych) na jednym z brzegów nazywanym grzbietem książki.
Kodeks średniowieczny były to księgi zawierające teksty zarówno religijne jak i świeckie.
Książka – dokument graficzny myśli ludzkiej, w postaci trwale połączonych stron (kodeksu).
Książka elektroniczna, e-book - cyfrowa wersja książki, rozpowszechniana głównie przez Internet.
L
Leksykon - słownik zawierający wiadomości encyklopedyczne (łączy cechy słownika i encyklopedii).
M
Manuskrypt lub rękopis - księga napisana ręcznie.
Miniatura - ręcznie malowana ilustracja lub inicjał w średniowiecznym tekście rękopiśmiennym
Motto - cytat, aforyzm, sentencja umieszczona na początku utworu lub jego części, jako myśl przewodnia nawiązująca do treści dzieła.
O
Objaśnienia skrótów - zbiór alfabetycznie ułożonych skrótów zastosowanych w tekście z wyjaśnieniem ich pełnej nazwy lub znaczenia.
Obwoluta - papierowa okładka zakładana na właściwą okładkę książki pełni funkcję ochronną. Jest również ozdobą książki, a także pełni rolę informacyjno-reklamową.
Odsyłacz - znak graficzny (gwiazdka, litera lub liczba) odsyłająca czytelnika do przypisu lub prowadzący do innego terminu (zob.-zobacz, por.-porównaj) stosowany w bibliografiach, indeksach, encyklopediach, słownikach.
Okładka - pełni kilka funkcji: ochronną, ozdobną oraz informacyjną, może być miękka bądź twarda, często podaje informacje o autorze i tytule.
Opis książki - dane o książce, wypisane ze strony tytułowej i metryczki w odpowiednie miejsca karty katalogowej.
P
Papirus – materiał pisarski otrzymywany z tzw. trzciny papirusowej rosnącej na bagnistych terenach strefy podzwrotnikowej.
Pergamin – materiał pisarski (podłoże, na którym można pisać) wyrabiany ze skór zwierzęcych. Wytwarzanie pergaminu zwano pergaminnictwem.
Posłowie - krotki tekst umieszczony na końcu książki, napisany przez autora, redaktora lub wydawcę, wyjaśniający nie poruszane w książce, a związane z jej treścią zagadnienia.
Przedmowa - tekst zamieszczony przez autora, komentatora lub wydawcę na początku książki.
Przypisy - komentarze, objaśnienia lub uzupełnienia tekstu głównego, umieszczone u dołu odpowiedniej strony lub przy końcu książki.
S
Słownik – zbiór wyrazów ułożonych według pewnej zasady (najczęściej alfabetycznie, rzadziej tematycznie), objaśnianych pod względem znaczeniowym, często ilustrowanych przykładami użycia.
Spis treści – wykaz części składowych wydawnictwa; może zawierać takie elementy jak np. wstęp, rozdziały, podrozdziały, ilustracje.
Sygnatura biblioteczna – umowne oznaczenie określające miejsce przechowywania dokumentu w bibliotece. W bibliotekach szkolnych może mieć symbol literowy lub cyfrowy według Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej.
T
Tytulatura – ogół danych służących do identyfikacji wydawnictwa, umieszczonych w przypadku czasopisma i gazety na pierwszej stronie, w przypadku książki – na karcie tytułowej i w metryce.
W
Wstęp – tekst umieszczony z reguły na początku utworu; napisany przez autora, wydawcę, tłumacza lub inną osobę; zawiera informacje dotyczące powstawania utworu oraz jego problematyki.
Z
Zwój – pierwotna postać książki w formie długiej wstęgi nawiniętej na dwa drążki.
Hasła opracowano na podstawie:
- Mały Słownik Języka Polskiego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
- O książce. Mala encyklopedia dla nastolatków. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wroclaw 1987.
- Słownik języka polskiego. T. I-II. PWN, Warszawa 1988.
